Bebeklerde İlk Diş Ne Zaman Çıkar?
Bir bebeğin hayatındaki ilkler, ebeveynler için hem heyecan verici hem de anlamlıdır. İlk adım, ilk kelime, ilk gülümseme; tüm bu özel anlar, bir çocuğun hayatının çarpıcı kilometre taşlarını işaret eder. Bu büyülü ilkler listesinde, bebeğin ilk dişinin çıkışı da önemli bir yere sahiptir.
Bebeklerde diş çıkarma çoğu zaman anne babalar tarafından merak edilen bir süreçtir. Ancak tahmin edildiği üzere süreç oldukça zorlu olabilmektedir. Birincil dişler ya da süt dişleri doğum esnasında çene yapısı içerisinde mevcuttur. Sıklıkla 6. ay ile 1. yaş aralığında çıkmaya başlamaktadır. Çoğu çocukta 20 adetten meydana gelen süt dişleri 3 yaşında tamamlanmaktadır. Görevlerini ise 6-7 yaşlarına dek gerçekleştirir.
Bebeklerde diş çıkarma çağının ne zaman başlayabileceği değişkenlik gösterebilen bir süreçtir. Ancak çoğu zaman anne-babalar tarafından merak ile karşılanır. Bazı bebekler dişlerinden bir ya da birkaç tanesi çıkmış şekilde dünyaya gelirken bazılarında ilk yaş günlerinde bile çıkmamış olabilir. Dolayısıyla endişeye kapılmamak, her bebeğin kendine özel bir gelişim süreci olduğunu bilmek gerekir.
Buna karşılık aklınıza takılan konular bulunuyorsa, sadece diş hekiminize danışmanız gerektiğini unutmamalısınız.
Bebeklerde Diş Çıkarma Dönemi
Bebeklerde diş çıkarma dönemi ne zaman? Özellikle ilk kez anne-baba olan çiftler bu konuda soru işaretlerine sahip olabilir. Bebeklerde ortalama 3. aydan itibaren dünyayı ağız ile keşfetme dönemi başlar. Söz konusu aydan itibaren elleri ağza sokma, tükürük salgısının artması, tutabildiği nesneleri ağzına götürmeye çalışma gibi davranışlar artış sergiler.
Söz konusu davranışlar bebeğin gelişim sürecinin bir parçası olup, diş çıkarma ile bir ilişkisi bulunmaz. İlk dişler genel olarak 6. ay civarında görülmeye başlar. Lakin ilk bir sene içerisinde dişlerin herhangi bir zamanda çıkabileceği, 6. Aydan erken ya da geç çıkan dişlerin gelişim bozukluğu olmadığı anlaşılmalıdır. Tipik şekilde bebeklerin büyük kısmında ilk çıkan dişleri, alt kesici ön dişleri olmaktadır.
Bunlardan sonra diğer dişler yavaş yavaş görülmeye başlar. En son olarak da azı dişleri gözlemlenmektedir. Bebek 3 yaşına geldiği zaman da tüm süt dişleri görülmekte, ağızda toplamda 20 tane süt dişi gözlemlenmektedir.
Bebeklerde kimi zaman Dentofobi yani diş hekimi korkusu olabilmektedir. “Dentofobi ( Diş Hekimi Korkusu ) Nedir? Dentofobiyi Nasıl Yenebilirsiniz?” başlığımızı inceleyerek, konu hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Bebeklerde Diş Çıkarma Belirtileri Neler?
İlk kez anne babaların merak ettiği konulardan bir tanesi de bebeklerde diş çıkarma belirtileri olmaktadır. Bahsettiğimiz gibi 3. Aydan itibaren ağız davranışları başlamaktadır. Bebekten bebeğe göre diş çıkarma sırasında belirtiler farklı olsa da genel olarak bunlar aşağıda olduğu şekilde gözlemlenir:
- Huysuzluk
- Kulaklarda ağrı veya kaşıntı
- Ağız etrafında döküntüler
- Kilo alımının yavaşlaması veya kilo kaybı
- Uyku problemleri
- İştahsızlık
- Kabızlık veya ishal
- Tükürük akıntısında artış
Ancak tüm bu belirtilerin tüm bebeklerde görülmeyeceği unutulmamalıdır. Bebeklerde diş çıkarma belirtileri arasında bunların biri ya da birkaç tanesi bir arada gözlemleniyorsa diş çıkarma zamanında olduğu anlaşılabilir.
Bebeklerde Diş Çıkarma Tablosu
Bebeklerde diş çıkarma dönemleri belirli başlıklar halinde sıralanabilir. Eğer aşağıdaki tabloyu incelerseniz konu hakkında genel bir fikir elde edebilirsiniz.
| Dişler | Dönem |
| Üst Ön Diş | 6 ile 8 aylıkken patlamakta, 6-7 yaşta dökülmektedir. |
| Üst yan dişler | 9 ile 11 aylıkken patlamakta olup 7-8 yaşta dökülmektedir. |
| Üst köpek dişleri | 16 ile 20 aylıkken patlamakta olup 10 ile 12 yaşta dökülmektedir. |
| Üst küçük azılar | 12 ile 16 aylıkken patlamakta olup, 9 ile 11 yaşta dökülür. |
| Üst büyük azılar | 20 ile 30 aylıkken patlamakta olup, 10 ile 12 yaşta dökülür. |
| Alt ön dişler | 5 ile 7 aylıkken patlamakta olup 6-7 yaşlarında dökülür. |
| Alt yan dişler | 10 ile 12 aylıkken patlamakta olup 7-8 yaşlarında dökülmektedir. |
| Alt köpek dişleri | 16 ile 20 aylıkken patlamakta olup 9 ile 12 yaşta dökülmektedir. |
| Alt küçük azılar | 12 ile 16 aylıkken patlamakta olup 9 ile 11 yaşlarında dökülür. |
| Alt büyük azılar | 20-30 aylıkken patlamakta olup 10-12 yaşlarında dökülür. |
Genel anlamda bebeklerde diş çıkarma dönemleri bu şekildedir. Ancak bebekten bebeğe farklılıkların gözlemlenebileceği de unutulmamalıdır.
Bebeklerde Diş Çıkarma Dönemlerinde Nelere Dikkat Edilmeli?
Özellikle ilk kez anne baba olanlar, bebeklerinin diş çıkarma dönemine geldikleri zaman nelere dikkat edeceklerini bilemeyebilir. Diş çıkarma bebek gelişiminde olağan bir haldir. Bu bakımdan bebekte büyük sıkıntılara, rahatsızlıklara neden olmadan, doğal biçimde tamamlanabilir. Ancak ateş ve dişin çıkacağı bölgede rahatsızlık, şişlik gibi durumların hafifletilmesi için bazı önlemler alınabilir.
Anne-babalar ellerini iyi bir şekilde temizledikten sonra yumuşak ve özenli hareketler ile bebeğin diş etlerine masaj uygulayabilir. Söz konusu uygulama hem dişin kolay şekilde çıkmasına hem de ağrıların hafiflerilmesine destek olabilir. Ayrıca ağrıların hafiletilebilmesi için ıslatılmış bez ya da diş kaşıma halkaları gibi şeyler de verilebilir. Kaşıma halkalarının mümkün olduğu kadar içi sıvı dolu olanları tercih edilmemelidir. Çünkü ısırma sırasında patlama riski bulunmaktadır. Ayrıca diş kaşıması için verilen nesneler de bebeklere uygun bir yapıda olmalıdır.
Parçalanma durumunda bebeğin boğazına kaçma riski olmamalıdır. Ayrıca diş çıkarma zamanında bebeklerde vücut sıcaklığının bir miktar çıkması olağandır. 38 derece üzerinde ateş görülme olasılığı düşüktür. Ancak ateşin yine de düzenli olarak kontrol edilmesi, yükselmesi halinde hekime gidilmesi gerekmektedir
Bebeklerde Diş Çıkarma Süreci Nasıl Gelişir?
Bebeklerde diş çıkarma dönemi genellikle 4 ve 7. aylar arasında gerçekleşir. Ancak bu büyük farklılıklar da gösterebilmektedir. 3 yada 4. Ayda gözlemlenebildiği gibi ilk dişini 12 ya da 14. ayda çıkaran bebekler de görülebilmektedir.
Süt dişlerinin genel anlamda tamamlanması 3 yaşına kadardır. Bu zamana kadar 20 adet süt dişi tamamlanır. 5-6 yaş ardından süt dişleri dökülmekte olup, çocukta kalıcı dişler görülmeye başlar. 11-12 yaşına dek süreç devam etmekte olup, 32 dişin tamamı gözlemlenir. Bebeklerde diş çıkarmanın kaç gün süreceğine dair kesin veriler yoktur. Buna karşılık çıkış sürecinin 8 günden uzun olabileceği belirtilir.
Diş patlamadan 4 ile 8 gün sonra önce belirtiler kendini gösterebilir. Ancak süt dişlerin ne zaman ve nasıl çıkacağını her bebekte farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır. Bebeklerin diş çıkarma zamanları değişkenlik göstermekte olup bu doğal bir durumdur. Lakin genel bilgiler yukarıda verdiğimiz tablodan incelenebilir.
Eğer bebeğinizin ağız yapısında ya da diş yapısında bir farklılık seziyorsanız; Pedodonti Çocuk Diş Hastalıklarından korunmak için uzmana danışabilirsiniz.
Bebeklerde Diş Bakımı Nasıl Olmalı?
Bebeklerde diş bakımı oldukça önemlidir. Bu uygulamaların ilk dişin patlaması ile beraber olması gerekir. Süt dişlerinin sağlıklı biçimde gelişmesi, bakımının yapılarak çürüklerin önlenmesi ilerleyen zamanlarda çıkacak kalıcı dişlerin sağlığını da olumlu şekilde etkiler. 6. ay itibariyle dişlerin çıkma zamanının başlamasıyla bebeğin diyetinde yeterli florür olduğundan emin olunmalıdır.
Ayrıca ilk diş ile beraber bebekler için özel şekilde imal edilen diş fırçaları ile günde iki kere fırçalanması önerilmektedir. İşlem sırasında yumuşak kıllı fırçalar tercih edilmeli, sert ve diş etlerine zarar verebilecek hareketlerden uzak durulmalıdır. Fırçalama esnasında pirinç tanesi boyutunda florür içerikli diş macunlarından yardım alınabilir.
Bebeklerde diş bakımı esnasında, fırçalama ardından temiz parmakla ile bebeğin ağzı iyice durulanmalıdır. Gece gerçekleştirilecek diş fırçalama işleminin, tüketilecek son besinin sonrasında olması gece boyunca bakteri oluşumunu önlemesi bakımından önemlidir. Çocuk 3 yaşına geldiği zaman diş macununun bezelye tanesi boyutuna çıkarılması, 6 yaşına kadar macunun anne-baba tarafından konulması önerilir. 7-8 yaşlarına kadar da fırçalamanın anne-baba gözetiminde olması tavsiye edilir. Belirli bir yaşın ardından da, mutlaka Koruyucu Diş Hekimliği hizmetlerinden yararlanılması önerilir.
Kaynaklar:
https://www.nhs.uk/conditions/baby/babys-development/teething/baby-teething-symptoms/
